Epemastate (Ysbrechtum)
Epemawei 8, 8633 KS Ysbrechtum IJsbrechtum -plan route

Rijksmonument Epemastate is een zeventiende-eeuwse zaalstins in het dorp Ysbrechtum. De kern van de state die ’s zomers op afspraak te bezichtigen is, dateert uit 1625, terwijl het huis, de poort en de gracht in 1652 werden gebouwd. Epemastate wordt omringd door een park waar in het voorjaar diverse stinzeplanten bloeien. 

Historie

De Epemastate is een 17e-eeuwse state in het Friese dorp IJsbrechtum uit 1625. Hier woonden lange tijd verschillende grietmannen van Wymbritseradeel, onder anderen baron Sjuck van Burmania Rengers.
 
In de 13e eeuw werd de eerste stenen stins op deze locatie gebouwd door de hoofdeling van IJsbrechtum. Hij had daarvoor op deze locatie een houten woning met stallen en tuinen. Naast deze tuinen wierp hij op een heuvel een stins op. Deze stins stond in het bos dat tegenwoordig tussen de poort en de kerk ligt. In de aarde op deze plaats zijn restanten gevonden van deze bebouwing. Deze stins verdween rond 1450.
 
De bewoners van de State werden alleen bij de voornaam (Epe) genoemd, later werd het gebruikelijk de achternaam te gebruiken (Epema). Na enkele wisselingen van bezit kwam de grond weer in handen van een hoofdelingenfamilie. Vanaf 1620 werd het huidige gebouw bewoond door de familie Albada. Na 1651 bleef het elf generaties lang in handen van de Van Burmania's, de Rengers en de familie Eysinga-Van Harinxma thoe Slooten.
 
Engelse landschapstuin
De tuin rond het huis is een ontwerp van Lucas Pieters Roodbaard uit 1825. Het is een park in de Engelse landschapsstijl. In de loop van de twintigste eeuw heeft het park sterk het karakter van een bos gekregen. Rond het begin van de 21e eeuw probeerde de eigenaar van het het huis het park in fasen weer te herstellen. Er groeien diverse stinsenplanten. In het voorjaar groeit er massaal boeren- en bonte krokus. Ook groeien er sneeuwklokjes en gele anemoon. Het park wordt aan de zuidzijde begrensd door de A7.
 
(bron wikipedia)